Martin Appelo pleit voor 'leren lijden'

14/03/2016

In ieders leven slaat het lijden vroeg of laat toe. In meer of mindere mate worden we geconfronteerd met kanker en andere ziekten, trauma’s, tegenslagen of het verlies van dierbaren. Ondanks dit onvermijdelijke lijden zijn we onvoldoende toegerust om ermee om te gaan. Integendeel, we proberen het zoveel mogelijk buiten de deur te houden. Martin Appelo pleit er in zijn nieuwe boek Leren lijden juist voor om open te staan voor lijden.

De wet van de omgekeerde inspanning

We hebben de neiging om weg te gaan bij het lijden of de behoefte om ertegen te vechten. Volgens Martin Appelo geldt bij lijden de wet van de omgekeerde inspanning: wie ervan weg wil blijven, wordt er juist door ingehaald, en wie het omarmt, weet ermee om te gaan als het zich aandient. Het heeft geen zin om te vechten tegen lijden wanneer de oorzaak ervan niet weg te nemen is. Soms moet lijden geleden worden. Appelo pleit voor een levenshouding die er rekening mee houdt dat deel en tegendeel elkaar nodig hebben om betekenis te krijgen. Leven en dood, goed en kwaad, genieten en lijden. Het een kan niet zonder het ander.

Een brug tussen westers en oosters denken

Appelo baseert zich zowel op oosterse technieken, bijvoorbeeld mindfulness, als op westerse leertheorieën. Er wordt vaak gepolariseerd tussen westers en oosters denken, maar Appelo laat zien dat de verschillen niet zo groot zijn. Op basis van de grootst gemene deler tussen die twee manieren van denken komt hij tot een heldere definitie van lijden.

Het boek Leren lijden

In Leren lijden wordt stapsgewijs een definitie geformuleerd van lijden.

• Lijden is een negatief, gefrustreerd gevoel.
• Lijden wordt veroorzaakt door verlangen, het verlies van beloning of het krijgen van straf.
• Lijden kan essentieel, existentieel, positief verzadigd of negatief verzadigd zijn.

Appelo onderscheidt vier verschillende vormen van lijden en geeft vier effectieve en vier niet-effectieve manieren hoe ermee om te gaan. Aan de hand van vijf ervaringsverhalen laat hij zien hoe het lijden op een vriendelijke manier geleden kan worden.

Bezinning op de dood

Het boek zal worden toegepast bij de lotgenotengroep ‘Bezinning op de dood’, die in het psycho-oncologisch centrum Het Behouden Huys in Haren gegeven wordt. De deelnemers, die weten dat zij gaan sterven, leren om het lijden niet weg te drukken, maar onder ogen te zien en te aanvaarden. Op basis van persoonlijke ervaringen en therapeutisch technieken leren de deelnemers vriendelijker om te gaan met het lijden. Wilt u meedoen aan deze lotgenotengroep? Hier vindt u meer informatie.

Over de auteur

Martin Appelo is gezondheidszorgpsycholoog en gedragstherapeut. Hij werkt als spreker, therapeut, docent en supervisor bij Cure & Care Development in Arnhem, psycho-oncologisch centrum Het Behouden Huys in Haren, Winston Speakers, de afdeling Psychologie van de Rijksuniversiteit Groningen en in zijn privépraktijk.

Leren lijden - Martin Appelo - 9789089539427 | 160 blz. | € 17,50 | Inkijkexemplaar >>
Neem voor een recensie-exemplaar of een gesprek met de auteur contact op met Boom uitgevers Amsterdam, Kristel Dumoulin, k.dumoulin@boomamsterdam.nl, 020 520 01 27.